Translation from English

Sunday, November 13, 2016

Poems from Yiddish

Posted: 10 Nov 2016 08:26 PM PST
A poem for Jews who had escaped the Vilna ghetto and fled to the forests, in order to participate in bushwhacking guerrilla warfare against the Nazis. Sutzkever dated all his wartime poems. This one, importantly, is dated two days before Sutzkever and his wife would follow the men here hymned, escaping to the woods themselves, eventually joining a Jewish resistance unit commanded by Moshe Rudnitski.

Song For the Men Taking to the Woods
By Abraham Sutzkever
Translated by A.Z. Foreman

Sprout up! Staunch heroes, stubborn strong young men — and take your ground.
Sprout up! Sons of the future, make the world know what you are,
For all the will of all a people, swallowed underground,
Condenses — swelling lava in your breast beneath a scar. 

If the old blade has gone to rust in vagabond confusion,
Then file off all the yesterdays, and sharpen its today. 
Never is it too late to show the people's retribution.
Redeem the age-old sin with steel. There is a price to pay.  

Cities have all flown their true colors, turned to stone betrayers,
Have riveted your way to sizzling graves on every hand. 
Forests have welcomed you with singing leaves to safer lairs:
"Come, come to us now darlings, and refine your just demand."

Our new-anointed stalwart rangers, striders of the trees, 
Against the brink that lay in wait, your feet kick back with No. 
The glory's glinted in you! Glory of the Maccabees
Just as it did in our land two millennia ago. 

There always will be those who bend to earth, who tire, who kneel.
Woe to the slave that rests his hope in mercy from a slave.
As did the Maccabees, blast forth rebellion, and in steel
Let honor shine again with every melée of the brave.

— Vilna Ghetto, September 10th, 1943

The Original:

Click here to see commentary


באַגלייטליד בײַם אַוועקגיין אין וואַלד
אבֿרהם סוצקעווער

וואַקסט אַרויס, איר העלדן — פֿעסטע אײַנגעשפּאַרטע יונגען
וואַקסט אַרויס, איר צוקונפֿטזין, און זײַט דער וועלט באַוואוסט!
גאָר דער ווילן פֿונעם פֿאָלק, אין אונטערערד פֿאַרשלונגען,
קלייעט זיך — אַ לאַוועדיקער שטראָם אין אײַער ברוסט. 

אויב עס האָט פֿאַרזשאַווערט אין דער וואָגלעניש דאָס אײַזן
פֿײַלט פֿון אים אַראָפּ די נעכטנס און אים שלײַפֿט אַצינד. 
קיין מאָל איז ניט שפּעט דעם פֿאָלקס נקמה צו באַווײַזן, 
אויסוקויפֿן מיט געווער די דורותֿדיקע זינד. 

ס׳האָבן שטעט פֿאַרוואַנדלט זיך אין שטיינערנע פֿאררעטער
צוגעשמידט צו זידנדיקע גריבער אײַער גאנג. 
האָבן וועלדער אײַך באַגריסט מיט זינגענדיקע בלעטער:
— קומט צו אונדז, איר טײַערע, און לײַטערט דעם פֿאַרלאַנג.

לויב צו אײַך, איר נײַ-געזאַלבטע גבֿורהדיקע גייער,
אײַער פֿוס האָט אָפּעשטופּט דעם לאָקערדיקן ראַנד.
ס׳האָט אין אײַך אַ גלאַנץ געטאָן דער רום פֿון מכּבּייער,
ווי מיט יאָרן צוויי טויזנט צוריק אין אייגן לאַנד.

שטענדיק זענען דאָ צו דר׳ערד געבויגענע און מידע. 
וויי דעם קנעכט אין האָפֿענונג אויף רחמים — בײַ אַ קנעכט. 
ווי די מכּבּייער בלאָזט פֿונאַנדער די מרידה,
זאָל דער כּבֿוד אויפֿלויכטן אין שווערדיקן געפֿֿעכט!

ווילנער געטאָ, 10טן סעפּטעמבער 1943
Posted: 10 Nov 2016 04:46 PM PST
From Canto VII of Pariz un Viene a 16th century Yiddish version of the Italian Courtly Romance Paris e Viene.

An Abridger's Confession (From Pariz un Viene)
Anonymous
Translated by A.Z. Foreman

This book in the Italian tongue
Is really long in its whole design.
To make it longer just seemed wrong.
I leave out many an excess line,
Or my little book would just get too long
To write. I haven't that kind of time. 
So if you've read the Italian, I want you
To know that I am not trying to con you.

The Original:

דש דוזיג בוך אין וועלשן שפרוך
דש שרייבט גאר לאנג אין אלן עקן
איך וויל אים ניט מין שרייבן נוך
וויל אויביריגי ווארט לוש איך נוך שטעקן
זוישט וואורד מיר מיין בויכֿלן צו הוך
אונ׳ דיא צייט וואורד מיך דרצו ניט קלעקן
דרום ווער עז הוט גילייט בֿור אך אין וועלשן
מאיין ניט דש איך עש דעהרום וויל ועלשן

No comments:

Post a Comment

Please leave a comment-- or suggestions, particularly of topics and places you'd like to see covered